ଦେଶରେ ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତି ହାରରେ (Inflation Rate) ବଡ଼ ହ୍ରାସ ଘଟିଛି। ଗ୍ରାହକ ମୂଲ୍ୟ ସୂଚକାଙ୍କ (CPI) ଆଧାରିତ ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତି ହାର ସେପ୍ଟେମ୍ବର ମାସରେ ୧.୫୪ ପ୍ରତିଶତକୁ ଖସି ଆସିଛି, ଯାହା ଗତ ୮ ବର୍ଷର ରେକର୍ଡ ସର୍ବନିମ୍ନ ସ୍ତର। ପରିସଂଖ୍ୟାନ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ଦ୍ୱାରା ସୋମବାର ପ୍ରକାଶିତ ତଥ୍ୟ ଅନୁଯାୟୀ, ମୁଖ୍ୟତଃ ଖାଦ୍ୟ ସାମଗ୍ରୀ ଏବଂ ଇନ୍ଧନର ମୂଲ୍ୟ ହ୍ରାସ ହେତୁ ଏହି ବଡ଼ ସୁଧାର ଆସିଛି।
ଜୁନ୍ ୨୦୧୭ ପରେ ଏହା ହେଉଛି ସର୍ବନିମ୍ନ ବାର୍ଷିକ ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତି ହାର, ଯାହା ଅଗଷ୍ଟ ମାସର ୨.୦୫ ପ୍ରତିଶତ ତୁଳନାରେ ଯଥେଷ୍ଟ କମ୍।
ଖାଦ୍ୟ ଏବଂ ଇନ୍ଧନ ଦର ଶସ୍ତା
ତଥ୍ୟ ଅନୁଯାୟୀ, ଖାଦ୍ୟ ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତି (Food Inflation) ଲଗାତାର ଚତୁର୍ଥ ମାସ ପାଇଁ ନକାରାତ୍ମକ (Negative Zone) ଅର୍ଥାତ୍ -୨.୨୮ ପ୍ରତିଶତରେ ରେକର୍ଡ କରାଯାଇଛି।
- କାରଣ: ପନିପରିବା, ଖାଇବା ତେଲ, ଫଳ, ଡାଲି, ଶସ୍ୟ ଏବଂ ଅଣ୍ଡାର ମୂଲ୍ୟ ହ୍ରାସ ଯୋଗୁଁ ମୁଖ୍ୟ ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତିରେ ଏହି ହ୍ରାସ ଘଟିଛି। ଏହା ବ୍ୟତୀତ, ମାସକ ମଧ୍ୟରେ ଇନ୍ଧନ (Fuels) ମଧ୍ୟ ଶସ୍ତା ହୋଇଛି।
- ଆଗାମୀ ସମ୍ଭାବନା: ଭଲ ଦକ୍ଷିଣ-ପଶ୍ଚିମ ମୌସୁମୀ, ସୁସ୍ଥ ଖରିଫ ଚାଷ ଏବଂ ଯଥେଷ୍ଟ ଖାଦ୍ୟଶସ୍ୟ ଭଣ୍ଡାରକୁ ଦୃଷ୍ଟିରେ ରଖି ୨୦୨୫-୨୬ ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷ ପାଇଁ ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତିର ପରିଦୃଶ୍ୟ ଅତ୍ୟନ୍ତ ସକାରାତ୍ମକ ରହିଛି। ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୨୨ ତାରିଖରୁ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ହୋଇଥିବା GST ଦର ହ୍ରାସ (GST Rate Cuts) ଆଗାମୀ ମାସରେ ମଧ୍ୟ ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତିକୁ ଆହୁରି କମାଇବ ବୋଲି ଆଶା କରାଯାଉଛି।
ଆର୍ଥିକ ନୀତି ଉପରେ ପ୍ରଭାବ
ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତି ହାର ହ୍ରାସ ହେତୁ ରିଜର୍ଭ ବ୍ୟାଙ୍କ ଅଫ୍ ଇଣ୍ଡିଆ (RBI) ପାଇଁ ଅର୍ଥନୀତିରେ ଅଭିବୃଦ୍ଧିକୁ ତ୍ୱରାନ୍ୱିତ କରିବାକୁ ସୁଯୋଗ ମିଳିଛି। RBI ସୁଧ ହାର (Interest Rate) କାଟି ଏବଂ ଅଧିକ ଟଙ୍କା ବଜାରକୁ ଛାଡ଼ି ଏକ କୋହଳ ମୁଦ୍ରାନୀତି (Soft Money Policy) ଅବଲମ୍ବନ କରିବାର ସମ୍ଭାବନା ବଢ଼ିଛି।
ଅକ୍ଟୋବର ୧ ତାରିଖରେ RBI’ର ମୁଦ୍ରାନୀତି କମିଟି (MPC) ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷ ୨୦୨୫-୨୬ ପାଇଁ ଭାରତର ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତି ପୂର୍ବାନୁମାନକୁ ଅଗଷ୍ଟରେ ଥିବା ୩.୧ ପ୍ରତିଶତରୁ କାଟି ୨.୬ ପ୍ରତିଶତକୁ ହ୍ରାସ କରିଛି।
RBI ଗଭର୍ଣ୍ଣର ସଞ୍ଜୟ ମାଲହୋତ୍ରା କହିଛନ୍ତି ଯେ, “ନିକଟରେ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ହୋଇଥିବା GST ହାର ଯୁକ୍ତିଯୁକ୍ତକରଣ (Rate Rationalisation) CPI ବାସ୍କେଟର ଅନେକ ସାମଗ୍ରୀର ମୂଲ୍ୟ ହ୍ରାସ କରିବ। ମୁଖ୍ୟତଃ GST ଦର ହ୍ରାସ ଏବଂ ଖାଦ୍ୟ ସାମଗ୍ରୀର ଅନୁକୂଳ ମୂଲ୍ୟ ହେତୁ ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତି ଆଶା କରାଯାଉଥିବା ଠାରୁ ଅଧିକ କୋହଳ ହେବ।”
ମାଲହୋତ୍ରା ଆହୁରି ମଧ୍ୟ କହିଛନ୍ତି ଯେ “ଗତ କିଛି ମାସ ମଧ୍ୟରେ ସାମଗ୍ରିକ ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତିର ପରିଦୃଶ୍ୟ ଆହୁରି ଅଧିକ ଅନୁକୂଳ ହୋଇଛି।”
