୧. ଶିଳ୍ପ କ୍ଷେତ୍ରରୁ ବ୍ୟାପକ ଚାହିଦା (Strong Industrial Demand)
ରୁପା କେବଳ ଏକ ଅଳଙ୍କାର ନୁହେଁ, ବରଂ ଆଧୁନିକ ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟା ପାଇଁ ଏହା ଅପରିହାର୍ଯ୍ୟ।
- ନୂଆ ସେକ୍ଟର: ବୈଦ୍ୟୁତିକ ଯାନ (EV), ସୌର ଶକ୍ତି (Solar), ସେମିକଣ୍ଡକ୍ଟର ଏବଂ ଆର୍ଟିଫିସିଆଲ୍ ଇଣ୍ଟେଲିଜେନ୍ସ (AI) ଡାଟା ସେଣ୍ଟରରେ ରୁପାର ବ୍ୟବହାର ବହୁତ ବଢ଼ିଛି।
- ସୌର ପ୍ୟାନେଲ୍: ନୂଆ ମଡେଲର ସୌର ସେଲ୍ଗୁଡ଼ିକରେ ପୂର୍ବ ଅପେକ୍ଷା ୫୦% ଅଧିକ ରୁପା ବ୍ୟବହୃତ ହେଉଛି।
୨. ଯୋଗାଣରେ ଅଭାବ (Structural Supply Deficit)
ଲଗାତାର ପଞ୍ଚମ ବର୍ଷ ପାଇଁ ବିଶ୍ୱ ବଜାରରେ ରୁପାର ଚାହିଦା ତୁଳନାରେ ଏହାର ଉତ୍ପାଦନ କମ୍ ରହିଛି।
- ଖଣି ଉତ୍ପାଦନ: ରୁପା ଅଧିକାଂଶ ସମୟରେ ଅନ୍ୟ ଧାତୁର ଉପ-ଉତ୍ପାଦ (By-product) ଭାବେ ମିଳିଥାଏ, ତେଣୁ ଏହାର ଉତ୍ପାଦନ ସହଜରେ ବଢ଼ାଯାଇପାରୁ ନାହିଁ।
- ମାର୍କେଟ୍ ଡେଫିସିଟ୍: ୨୦୨୫ରେ ପ୍ରାୟ ୧୧୭ ମିଲିୟନ ଆଉନ୍ସର ଯୋଗାଣ ଅଭାବ ରହିବ ବୋଲି ‘ସିଲ୍ଭର ଇନଷ୍ଟିଚ୍ୟୁଟ୍’ ପୂର୍ବାନୁମାନ କରିଛି।
୩. ଆମେରିକା ଫେଡେରାଲ୍ ରିଜର୍ଭର ନୀତି (US Fed Rate Cuts)
ଆମେରିକାର କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ବ୍ୟାଙ୍କ ସୁଧ ହାର କମାଇବା ଆରମ୍ଭ କରିଛି।
- ସୁଧ ହାର ପ୍ରଭାବ: ସୁଧ ହାର କମିଲେ ଡଲାର ଦୁର୍ବଳ ହୁଏ, ଯାହା ସୁନା ଓ ରୁପା ଭଳି ମୂଲ୍ୟବାନ ଧାତୁର ଦର ବଢ଼ାଇବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିଥାଏ। ୨୦୨୬ରେ ଆହୁରି ସୁଧ ହାର କମିବା ଆଶା କରାଯାଉଛି।
୪. ସୁନା-ରୁପା ଅନୁପାତ (Gold-Silver Ratio)
ଐତିହାସିକ ଭାବେ ରୁପା ସବୁବେଳେ ସୁନା ପଛେ ପଛେ ଗତି କରିଥାଏ।
- ନିମ୍ନ ଅନୁପାତ: ବର୍ତ୍ତମାନ ଏହି ଅନୁପାତ ପ୍ରାୟ ୬୦ ପାଖାପାଖି ଅଛି (ଅର୍ଥାତ୍ ୧ ଗ୍ରାମ ସୁନା ମୂଲ୍ୟରେ ୬୦ ଗ୍ରାମ ରୁପା ମିଳୁଛି)। ଏହି ଅନୁପାତ ଯେତେ କମିବ, ରୁପାର ମୂଲ୍ୟ ସେତେ ଅଧିକ ଶୀଘ୍ର ବଢ଼ିବ।
୫. ETF ନିବେଶରେ ବୃଦ୍ଧି (Robust ETF Inflows)
ଛୋଟ ବଡ଼ ସମସ୍ତ ନିବେଶକ ଏବେ ଡିଜିଟାଲ୍ ସିଲ୍ଭର ବା ETF (Exchange Traded Funds) ରେ ନିବେଶ କରୁଛନ୍ତି। ୨୦୨୫ରେ ETF ହୋଲ୍ଡିଂରେ ପ୍ରାୟ ୧୭% ବୃଦ୍ଧି ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଛି, ଯାହା ମୂଲ୍ୟକୁ ଆହୁରି ଉପରକୁ ଠେଲି ଦେଉଛି।
ଭାରତୀୟ ନିବେଶକଙ୍କ ପାଇଁ ସୂଚନା:
ଭାରତରେ ରୁପା ଦର MCX (Multi Commodity Exchange) ରେ ପ୍ରତି କିଲୋ ପ୍ରାୟ ୨,୩୩,୦୦୦ ଟଙ୍କା ଅତିକ୍ରମ କରିଛି। ବିଶେଷଜ୍ଞଙ୍କ ମତରେ ୨୦୨୬ରେ ରୁପା ଏକ ‘ମଲ୍ଟିବ୍ୟାଗର୍’ ଆସେଟ୍ ଭାବେ ଉଭା ହୋଇପାରେ।
