ଆଫଗାନିସ୍ତାନର ବୈଦେଶିକ ମନ୍ତ୍ରୀ ଅମୀର ଖାନ ମୁତ୍ତାକୀ ଏକ ଛଅ ଦିନିଆ ଗସ୍ତରେ ଭାରତ ଆସିଥିବା ବେଳେ ଏକ ‘ଭାରତ-ଆଫଗାନିସ୍ତାନ ମିଳିତ ବିବୃତ୍ତି’ ପ୍ରକାଶ ପାଇଲା। ଏହି ବିବୃତ୍ତି ଆଞ୍ଚଳିକ ସ୍ଥିରତା, ବାଣିଜ୍ୟ ଏବଂ ସଂଯୋଗର ଗୁରୁତ୍ୱ ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ୱାରୋପ କରିଥିଲା।
କିନ୍ତୁ, ପଡ଼ୋଶୀ ଦେଶ ପାକିସ୍ତାନ ପାଇଁ ଏହି ବିବୃତ୍ତି ଅସନ୍ତୋଷର କାରଣ ସାଜିଲା। ବିବୃତ୍ତି ପ୍ରକାଶ ପାଇବା ପରେ ଇସ୍ଲାମାବାଦ ତୁରନ୍ତ ଏହାର ଆପତ୍ତି ଜଣାଇବା ପାଇଁ ଆଫଗାନ ରାଷ୍ଟ୍ରଦୂତଙ୍କୁ ଡକାଇ ପଠାଇଲା।
ପାକିସ୍ତାନର ବୈଦେଶିକ କାର୍ଯ୍ୟାଳୟ (FO) ଅନୁଯାୟୀ, ଆପତ୍ତିର ମୁଖ୍ୟ ବିଷୟବସ୍ତୁ ଥିଲା:
୧. ଜମ୍ମୁ ଓ କାଶ୍ମୀର ପ୍ରସଙ୍ଗ: ମିଳିତ ବିବୃତ୍ତିରେ ଜମ୍ମୁ ଓ କାଶ୍ମୀରକୁ ଭାରତର ଅଂଶ ଭାବରେ ଦର୍ଶାଯାଇଥିଲା। ଏହାକୁ ପାକିସ୍ତାନ ଦୃଢ଼ ବିରୋଧ କରିଥିଲା। ବୈଦେଶିକ କାର୍ଯ୍ୟାଳୟ ଘୋଷଣା କଲା ଯେ ଏହା “ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ର ସୁରକ୍ଷା ପରିଷଦର ପ୍ରାସଙ୍ଗିକ ସଂକଳ୍ପର ସ୍ପଷ୍ଟ ଉଲ୍ଲଙ୍ଘନ”। ପାକିସ୍ତାନ ଏହା ମଧ୍ୟରେ ଆଫଗାନିସ୍ତାନ ଦ୍ୱାରା ପହଲଗାମରେ ହୋଇଥିବା ଆତଙ୍କବାଦୀ ଆକ୍ରମଣର ନିନ୍ଦାକୁ ନେଇ ମଧ୍ୟ ଅସନ୍ତୁଷ୍ଟ ଥିଲା।
୨. ଆତଙ୍କବାଦ ଏକ ‘ଆଭ୍ୟନ୍ତରୀଣ ସମସ୍ୟା’ ମନ୍ତବ୍ୟ: ମନ୍ତ୍ରୀ ମୁତ୍ତାକୀ ନିଜ ଗସ୍ତ ସମୟରେ ଆତଙ୍କବାଦକୁ ପାକିସ୍ତାନର “ଆଭ୍ୟନ୍ତରୀଣ ସମସ୍ୟା” ବୋଲି ବର୍ଣ୍ଣନା କରିଥିଲେ। ପାକିସ୍ତାନ ଏହି ମନ୍ତବ୍ୟକୁ ତୀବ୍ର ବିରୋଧ କରି କହିଥିଲା ଯେ ଆତଙ୍କବାଦକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରିବାର ଦାୟିତ୍ୱ ପାକିସ୍ତାନ ଉପରକୁ ଠେଲିଦେଲେ, ଆଞ୍ଚଳିକ ଶାନ୍ତି ନିଶ୍ଚିତ କରିବାରେ ଆଫଗାନ ସରକାର ନିଜ ଦାୟିତ୍ୱରୁ ମୁକ୍ତ ହୋଇପାରିବେ ନାହିଁ।
ଅନ୍ୟପକ୍ଷରେ, ପାକିସ୍ତାନ ନିଜର ମାନବୀୟ ଭୂମିକାକୁ ଦୋହରାଇ ଚାରି ଦଶନ୍ଧି ଧରି ପ୍ରାୟ ଚାରି ନିୟୁତ ଆଫଗାନ ଶରଣାର୍ଥୀଙ୍କୁ ଆଶ୍ରୟ ଦେଇଥିବା କଥା ମନେ ପକାଇ ଦେଇଥିଲା। ଏବେ ଆଫଗାନିସ୍ତାନରେ ଶାନ୍ତି ଫେରିଥିବାରୁ, ବାସ କରୁଥିବା ଅନଧିକୃତ ଆଫଗାନ ନାଗରିକମାନେ ନିଜ ଦେଶକୁ ଫେରିଯିବା ଉଚିତ୍ ବୋଲି ପାକିସ୍ତାନ ଆଶା ବ୍ୟକ୍ତ କରିଥିଲା।
ଶେଷରେ, ପାକିସ୍ତାନ କହିଥିଲା ଯେ ସେ ଏକ ଶାନ୍ତିପୂର୍ଣ୍ଣ, ସ୍ଥିର ଏବଂ ସମୃଦ୍ଧ ଆଫଗାନିସ୍ତାନ ଚାହେଁ ଏବଂ ଉଭୟ ରାଷ୍ଟ୍ର ମଧ୍ୟରେ ବାଣିଜ୍ୟ, ଅର୍ଥନୈତିକ ସହଯୋଗ ଓ ସଂଯୋଗକୁ ବଢ଼ାଇବା ପାଇଁ ତା’ର ସମର୍ଥନ ଜାରି ରଖିବ।
ସମଗ୍ର ଘଟଣାଟି ଦର୍ଶାଉଛି ଯେ ଭାରତ ଏବଂ ଆଫଗାନିସ୍ତାନ ମଧ୍ୟରେ ବୃଦ୍ଧି ପାଉଥିବା ସମ୍ପର୍କ ଆଞ୍ଚଳିକ ଭୂ-ରାଜନୀତିରେ ତୀବ୍ର ପ୍ରତିକ୍ରିୟା ସୃଷ୍ଟି କରିଛି, ଯାହା ପାକିସ୍ତାନ ଏବଂ ଆଫଗାନିସ୍ତାନ ମଧ୍ୟରେ ସମ୍ପର୍କରେ ତିକ୍ତତା ଆଣିଛି।
