🗳️ ଆସାମରେ ଭୋଟର ତାଲିକାର ‘ବିଶେଷ ସଂଶୋଧନ’ ଘୋଷଣା କଲେ ନିର୍ବାଚନ ଆୟୋଗ; SIR ଠାରୁ ଏହା କିପରି ଭିନ୍ନ ଓ କାହିଁକି ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ — ୧୦-ପଏଣ୍ଟ୍ ବିବରଣୀ
ନିର୍ବାଚନ ଆୟୋଗ ସୋମବାର, ନଭେମ୍ବର ୧୭ ତାରିଖରେ ଆସାମରେ ନିର୍ବାଚନୀ ତାଲିକାଗୁଡ଼ିକର ଏକ ‘ବିଶେଷ ସଂଶୋଧନ’ (Special Revision) କରିବାକୁ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଦେଇଛନ୍ତି। ନିର୍ବାଚନ ପ୍ୟାନେଲ୍ ଏକ ବିବୃତ୍ତିରେ କହିଛି ଯେ ଆସାମର ଚୂଡ଼ାନ୍ତ ଭୋଟର ତାଲିକା ଫେବୃଆରୀ ୧୦, ୨୦୨୬ ରେ ପ୍ରକାଶ ପାଇବ।
୨୦୨୬ ରେ ହେବାକୁ ଥିବା ଆସାମ ବିଧାନସଭା ନିର୍ବାଚନର କିଛି ମାସ ପୂର୍ବରୁ ଏହି ଘୋଷଣା ଆସିଛି।
SIR (Special Intensive Revision) ଠାରୁ ଏହି ‘ବିଶେଷ ସଂଶୋଧନ’ କିପରି ଭିନ୍ନ ଓ କାହିଁକି ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ (୧୦ଟି ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ବିନ୍ଦୁ)
ବିହାର ଏବଂ ଅନ୍ୟ ରାଜ୍ୟମାନଙ୍କରେ ଚାଲିଥିବା ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ତୀବ୍ର ସଂଶୋଧନ (Special Intensive Revision – SIR) ଠାରୁ ଆସାମର ଏହି ‘ବିଶେଷ ସଂଶୋଧନ’ ଭିନ୍ନ ଅଟେ। ଏହାର କାରଣ ଏବଂ ଗୁରୁତ୍ୱ ନିମ୍ନରେ ଦିଆଗଲା:
A. SIR ଠାରୁ ପାର୍ଥକ୍ୟ
୧. ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଆଇନଗତ ପ୍ରାବଧାନ: ମୁଖ୍ୟ ନିର୍ବାଚନ କମିଶନରଙ୍କ ଅନୁଯାୟୀ, ଭାରତୀୟ ନାଗରିକତା ଆଇନ (Citizenship Act) ଅନୁଯାୟୀ ଆସାମ ପାଇଁ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ପ୍ରାବଧାନ ରହିଛି। ତେଣୁ, ସମଗ୍ର ଦେଶ ପାଇଁ ଥିବା SIR ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଏଠାରେ ସିଧାସଳଖ ଲାଗୁ ହେବ ନାହିଁ।
୨. ନାଗରିକତ୍ୱ ଯାଞ୍ଚର ପ୍ରଭାବ: ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟଙ୍କ ତତ୍ତ୍ୱାବଧାନରେ ଆସାମରେ ନାଗରିକତ୍ୱ ଯାଞ୍ଚ (NRC) ପ୍ରକ୍ରିୟା ଶେଷ ହେବାକୁ ଯାଉଛି। ଏହି ବିଶେଷ ସଂଶୋଧନ ଏହି ଆଇନଗତ ଜଟିଳତାକୁ ଧ୍ୟାନରେ ରଖି କରାଯାଇଛି।
୩. ପୃଥକ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ: SIR ଯେଉଁ ୧୨ଟି ରାଜ୍ୟ/କେନ୍ଦ୍ର ଶାସିତ ଅଞ୍ଚଳରେ ଲାଗୁ ହୋଇଛି, ସେଥିରୁ ଆସାମକୁ ବାଦ୍ ଦିଆଯାଇ ଏଠାରେ ପୃଥକ ଭାବେ ‘ବିଶେଷ ସଂଶୋଧନ’ ପାଇଁ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଦିଆଯାଇଛି।
୪. ବିସ୍ତୃତ ଯାଞ୍ଚ ପ୍ରକ୍ରିୟା: ଆସାମରେ, ନାଗରିକତ୍ୱ ପ୍ରସଙ୍ଗରେ ଥିବା ସମ୍ବେଦନଶୀଳତା ହେତୁ, ଏହି ସଂଶୋଧନ ପ୍ରକ୍ରିୟାରେ ଅଯୋଗ୍ୟ ବ୍ୟକ୍ତି (ଯଥା: ‘ବିଦେଶୀ’ ଭାବେ ଚିହ୍ନଟ ହୋଇଥିବା ବ୍ୟକ୍ତି) ଙ୍କୁ ତାଲିକାରୁ ବାଦ୍ ଦେବା ପାଇଁ ଅଧିକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଯାଞ୍ଚ ଆବଶ୍ୟକ ହୋଇପାରେ।
B. ଏହାର ଗୁରୁତ୍ୱ (Why it Matters)
୫. ସଠିକ୍ ଏବଂ ପରିଷ୍କାର ତାଲିକା: ଏହି ସଂଶୋଧନର ମୁଖ୍ୟ ଲକ୍ଷ୍ୟ ହେଉଛି ଭୋଟର ତାଲିକାରେ ଥିବା ତ୍ରୁଟି, ନକଲି ନାମ, ମୃତ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ନାମ ଏବଂ ଅଯୋଗ୍ୟ ଭୋଟରଙ୍କ ନାମକୁ ବାଦ୍ ଦେଇ ଏହାକୁ ସର୍ବାଧିକ ସଠିକ୍ କରିବା।
୬. ନୂତନ ଭୋଟରଙ୍କ ସଂଯୋଗ: ୨୦୨୬ ଜାନୁଆରୀ ୧ ତାରିଖ ସୁଦ୍ଧା ୧୮ ବର୍ଷ ବା ତା’ଠାରୁ ଅଧିକ ହେଉଥିବା ସମସ୍ତ ଯୋଗ୍ୟ ନାଗରିକଙ୍କ ନାମକୁ ଭୋଟର ତାଲିକାରେ ସଂଯୋଗ କରିବା।
୭. ଗଣତନ୍ତ୍ରର ବୈଧତା: ତାଲିକାଗୁଡ଼ିକୁ ସଫା କରିବା ଦ୍ୱାରା ‘ଏକ ବ୍ୟକ୍ତି, ଏକ ଭୋଟ୍’ ଧାରଣାକୁ ସୁରକ୍ଷା ମିଳେ ଏବଂ ନିର୍ବାଚନ ପ୍ରକ୍ରିୟା ଉପରେ ଜନସାଧାରଣଙ୍କ ବିଶ୍ୱାସ ବୃଦ୍ଧି ପାଏ।
୮. ଆସାମ ବିଧାନସଭା ନିର୍ବାଚନ ପୂର୍ବ ପ୍ରସ୍ତୁତି: ଫେବୃଆରୀ ୨୦୨୬ ରେ ଚୂଡ଼ାନ୍ତ ତାଲିକା ପ୍ରକାଶ ପାଇବା ଆସାମ ବିଧାନସଭା ନିର୍ବାଚନ ପାଇଁ ଏକ ଅତ୍ୟାବଶ୍ୟକ ଆଧାର ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିବ।
୯. ଦ୍ୱାର-ଦ୍ୱାର ଯାଞ୍ଚ (House-to-House Enumeration): ଏହା ଏକ ତୀବ୍ର, ଜମିସ୍ତରୀୟ ଅଭିଯାନ ହେବ, ଯେଉଁଥିରେ ବୁଥ୍ ସ୍ତରୀୟ ଅଧିକାରୀ (BLOs) ଘରକୁ ଘର ବୁଲି ସମସ୍ତ ପଞ୍ଜୀକୃତ ଭୋଟରଙ୍କ ଯାଞ୍ଚ କରିବେ।
୧୦. ରାଜନୈତିକ ସ୍ୱଚ୍ଛତା: ଆସାମର ଜଟିଳ ଜନସାଂଖ୍ୟିକ ଏବଂ ରାଜନୈତିକ ପରିବେଶକୁ ଦୃଷ୍ଟିରେ ରଖି ଏହି ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ସଂଶୋଧନ ସମସ୍ତ ରାଜନୈତିକ ଦଳ ଏବଂ ନାଗରିକ ସମାଜ ପାଇଁ ନିର୍ବାଚନ ପ୍ରକ୍ରିୟାରେ ଅଧିକ ସ୍ୱଚ୍ଛତା ଆଣିବ।
